Katedra Oliwska –ZOO – ul. opata J. Rybińskiego
Katedra Oliwska – a dokładniej kościół archikatedralny pod wezwaniem Trójcy Świętej, pierwotnie kościół klasztoru cystersów, wzniesiony pod koniec XII w., dopiero od 1831 roku stał się kościołem parafialnym dla okolicznej ludności po tym, jak władze pruskie dokonały kasaty opactwa – wcześniej funkcje kościoła parafialnego pełnił zbudowany w tym celu przyklasztorny kościół św. Jakuba. Dziś katedra to kościół bazylikowy, najdłuższy w Polsce (107 m!), tłumnie odwiedzany przez turystów nie tylko ze względu na jego fundamentalne znaczenie w historii Gdańska, ale też ze względu na wspaniałą muzykę organową, której można w środku wysłuchać. Organy – swego czasu największe w Europie – do dziś zachwycają wielobarwnością i głębią dźwięków.
Dziś na terenie dawnego klasztoru cystersów mieści się Gdańskie Seminarium Duchowne.
Skręcamy w ul. Spacerową – mijamy wzgórze powszechnie znane jako Pachołek – prawie 101 m n.p.m.; wzgórze należy do kompleksu Lasów oliwskich i leży na skraju Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. A na dodatek znajduje się na ul. Tatrzańskiej, co tylko dowodzi temu, że tutaj w Gdańsku można zakosztować wszystkiego – i morza i gór! Na Pachołku, na wysokości 15 m. znajduje się stalowa platforma widokowa, na którą można wejść schodami i z której rozpościera się wspaniały, panoramiczny widok na całą okolicę i Zatokę Gdańską. Platformę w 1975 r. wzniósł gdański Mostostal.
Ciekawostka: W maju 1797 roku na wzgórze wszedł sam król Prus Fryderyk Wilhelm III z małżonką Luizą. Na cześć królowej sąsiednie wzniesienie nazwano jej imieniem – Luisenberg (obecnie zw. Wzgórzem Kościuszki).
Jedziemy ul. Spacerową – objeżdżamy kolejną atrakcję turystyczną Trójmiasta – oliwskie ZOO. Dziś odbywa się tu wielkie otwarcie sezony – Powitanie Wiosny z ZOO. Na ten dzień zaplanowano warsztaty, konkursy, wycieczki tematyczne z lornetkami, lupami i aparatami, gry terenowe. A wszystko to, aby na własne oczy zobaczyć, jak tutejsze rośliny i zwierzęta wybudzają się z zimowego snu! Akcje zorganizowano w ramach poznawania rodzimych skarbów naszej pomorskiej przyrody!
ZOO – Miejski Ogród Zoologiczny Wybrzeża – zajmuje powierzchnię prawie 124 ha Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, co czyni go największą pod względem powierzchni tego typu placówką w Polsce. Ogród otwarto 1 maja 1954 roku, w tym miejscu – Dolina Leśnego Młyna – do 1945 roku mieściło się sanatorium dla ludzi cierpiących na schorzenia górnych dróg oddechowych i choroby reumatyczne.
Dziś na terenie obiektu można podziwiać 76 gatunków zwierząt. Rocznie ogród odwiedza ok. 400 tys. gości. Zoo słynie na świecie z hodowli kondorów wielkich. Jako jedyny ogród w Polsce prezentuje anoa oraz lutangi jawajskie. Oprócz tego zamieszkuje go wiele innych rzadkich gatunków jak antylopy bongo, hipopotamy karłowate, mandryle czy tygrysy amurskie.
Ul. opata J. Rybińskiego – al. Grunwaldzka – Wrzeszcz „Manhattan”
W tej części Oliwa zachowała rzeczywiście prawie w całości ten charakter zabudowy z II poł. XIX w., przełomu stuleci, włącznie z brukowanymi ulicami.
Wracamy ul. Karwieńską, mijamy Zajazd pod Olivką i Staw Młyński, po czym skręcamy (na rondzie trzeci zjazd) w ul. Spacerową, mijamy fronton Katedry Olwskiej, ul. polanki i jedziemy dalej ul. opata Jacka Rybińskiego. Ulica prowadzi nas wzdłuż Parku Oliwskiego, którego szczególny rozkwit – jak i całego kompleksu cystersów – przypadał na okres, gdy Jacek Rybiński pełnił tu funkcję opata. To z inicjatywy opata Rybińskiego odnowiono kościół św. Jakuba, szpital św. Łazarza, zbudowano nowy Pałac Opacki (1754-56). Ale za największą i najważniejszą decyzje opata uznaje się polecenie zbudowania organów, które zamówił u syna znanego organmistrza Jana Wulffa. Jacek Rybiński był ostatnim polskim opatem klasztoru cystersów w Oliwie. Piastował tez stanowiska na dworze króla Augusta II Mocnego.
Park Oliwski nosi imię Adama Mickiewicza, przepływa przez niego Potok Oliwski. Powierzchnia parku to 11,3 ha. początkowo był to tylko przyklasztorny ogród cystersów. To właśnie z inicjatywy opata Rybińskiego nabrał nowego kształtu. Idąc Aleją Lipową możemy dojść do stawu, który przez długie lata tworzył iluzję zwaną „Książęcym Widokiem” – staw optycznie łączył się z wodami odległej o kilka kilometrów Zatoki Gdańskiej – jednak obecnie morze zasłonięte jest przez drzewa. Jednak warto samemu wybrać się na spacer tą aleją i sprawdzić, czy nie pozostało nic z dawnego „Książęcego Widoku”. W Parku znajduje się Pałac Opatów (dziś Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku), Spichlerz Opacki (dziś Odział Etnografi muzeum Narodowego w Gdańsku), Ogród Botaniczny (północno-wschodnia część parku, ma 3 ha) z zabytkową palmiarnią (od maja do października do zwiedzania za darmo!) i alpinarium (ogród skalny z odtworzonym górskim środowiskiem naturalnym).
Mówi się o tym, że Potok Oliwski, a w dolnej części Jelitkowski był najbardziej pracowitą rzeczką na Pomorzu. Częściowo jest to prawda, bo pracowały na nim aż 24 młyny, z czego tylko 3 zbożowe.
Zjeżdżamy w Aleję Grunwaldzką, mijamy po prawej zajezdnię tramwajową (można wypatrywać tramwaju typu Bergman czy autobusu Jelcz, zwanego Ogórkiem). Po lewej stronie mijamy stację SKM i PKP – Gdańsk Oliwa.
Aleja Grunwaldzka to główna arteria łącząca Centrum Gdańska z Sopotem i Gdynią.
A po lewej zakład produkcyjny. I to jaki! Znany w całej Europie, Fabryka Łożysk Ślizgowych – Federal Mogul Bimet.
Wyjeżdżamy z Oliwy, a na wyjeździe wyłania się przed nami kompleks biurowy Olivia Business Center zbudowany przez pana Macieja Grabskiego (prezesa Olivii) i górujący nad nim biurowiec OLIVIA STAR. Ma on być prawdziwą gwiazdą wśród polskich wieżowców. Olivia Star staje się nowym, biznesowym symbolem Trójmiasta, a sama Olivia Business Center to jedna z najciekawszych wielofunkcyjnych inwestycji w Polsce. kamień węgielny pod nowopowstający budynek uroczyście wmurowano 30c czerwca 2016 roku – od tej pory biurowiec rośnie jak na drożdżach.
Z najwyższego piętra Olivia Star, ponad 150 metrów nad ziemią, będzie można podziwiać najciekawszą panoramę w Polsce: Zatoka Gdańska, Gdańsk, klify Gdyni, porty w Gdyni i Gdańsku, molo w Sopocie i Półwysep Helski oraz cały zadrzewiony Trójmiejski Park Krajobrazowy. Z tego powodu na tych najwyższych piętrach budynku powstanie ogólnodostępny taras widokowy i centrum konferencyjne. Będą do nich prowadziły dwie osobne windy, które nie będą zatrzymywały się na piętrach biurowych. Budynek będzie połączony z przeszklonym ogrodem zimowym, który powstanie na wewnętrznym patio z zielenią i fontannami. Ogród zimowy został zaprojektowany jako tętniące życiem miejsce pełne wydarzeń edukacyjnych i artystycznych. Ta całoroczna, piękna przestrzeń o wspaniałej atmosferze udostępniona zostanie lokalnej społeczności.
OLIVIA STAR
- Wysokość całkowita: 180 m
- Najwyższy punkt elewacji: 156 m
- Wysokość najwyższego punktu nad poziomem morza: 200 m n.p.m.
- Liczba kondygnacji nadziemnych: 35
- Liczba kondygnacji podziemnych: 3
- Powierzchnia do wynajęcia: 45 690 mkw.
- Uchylne elementy elewacji, umożliwiające naturalną wentylację w każdym pomieszczeniu: TAK
- System certyfikacji ekologicznej: BREEAM Excellent
- Planowane wprowadzenie pierwszych najemców: wiosna 2017
- Biuro architektoniczne: BJK Architekci (Gdynia)
- Generalny wykonawca: Pekabex
Olivia Star będzie najwyższym budynkiem w Północnej Polsce. Wiosna 2017 roku mają wprowadzić się pierwsi najemcy.
Odnowiona Hala Olivia
Przejeżdżamy przez skrzyżowanie z ul. Kołobrzeską i J. Bażyńskiego – po prawej Kampus Uniwersytetu Gdańskiego, Po lewej – Alchemia „ostatnio biurowce są konieczne”. – kolejny wielofunkcyjny, bardzo nowoczesny kompleks biurowy. Olivia Business Center i Alchemia daje w sumie ponad 120 tys. m2 powierzchni biurowej – „Polska powoli staje się biurowym centrum”.
Uniwersytet Gdański – tydzień temu, 20 marca, obchodził swoje 46 urodziny. Tutaj kształci się ok. 25 tys. studentów na prawie 30 kierunkach studiów i ponad 120 specjalizacjach. UG jest największa uczelnią Trójmiasta, ale najstarsze tradycje akademickie ma tutaj Politechnika. Tutaj na UG – jak widzimy – „produkuje się fachowców, którzy miejsca pracy znajdą po drugiej stronie ulicy.
W całej okazałości mijamy wielowydziałowy (10 wydziałów) Kampus.
Hale po lewej stronie – to już ostatnie momenty ich istnienia, te tereny również zostaną zajęte przez biurowce.
Po lewej stronie zbliżamy się do osiedla Zaspa, zaś po prawej – ulica Abrahama, który w Gdańsku ma swoją ulicę, a w Gdyni swój pomnik. Na tej ulicy stykają się dwie religie – judaizm (bo Abraham) i islam (bo meczet).
Zbliżamy się do PKM – Pomorskiej Kolei Metropolitarnej, po prawej widać wiadukt. Linia PKM została otwarta 1 września 2015 roku, jest to więc dość świeża inwestycja. Była to największa inwestycja kolejowa na Pomorzu i największa inwestycja w historii pomorskiego samorządu wojewódzkiego. A celem było oczywiście usprawnienie łączności na terenie nie tylko Trójmiasta, ale i sprawny dojazd do innych pomorskich miejscowości, np. Kościerzyny. Szacuje się, że koszt tej inwestycji, wliczając w to nowe, planowane przystanki, będzie wynosił 949 mln zł. W planie są m.in. przystanki Gdynia Karwiny czy Gdynia Stadion (GOSiR), a także rozszerzenie obecnego przystanku SKM Gdynia Wzgórze św. Maksymiliana o dodatkowy peron, co umożliwi zatrzymywanie się tam pociągów PKM.
Mijamy: Państwowe Szkoły Budownictwa, Wyższą Szkołę Bankową, a po lewej stronie osiedle Zaspa z przystankiem SKM. Kolejna nowiutka (świeżo otwarta – 25.03) inwestycja – City Meble – największa w północnej Polsce galeria mebli i wyposażenia wnętrz, miejsce, gdzie biznes spotyka się ze sztuką i designem. To miejsce, gdzie powstała nowa galeria City Meble już od blisko stu lat wiązane jest przez lokalnych mieszkańców z meblami – wcześniej znajdowało się tu centrum Top Shopping – łączy więc w sobie tradycję z nowoczesnością.
A my dojeżdżamy do dzielnicy Wrzeszcz – najpierw przejedziemy przez Dolny Wrzeszcz nad potokiem Strzyża, a później wjedziemy na Wrzeszcz Górny.
Po lewej stronie w całej okazałości ukazuje się nam Galeria Bałtycka, za nią również nowiuśka Galeria Metropolia, bezpośrednio połączona z dworcem Gdańsk Wrzeszcz. Widać obok miasta biznesu Gdańsk staje się miastem galerii i shoppingu.
Po prawej stronie mijamy gdański GARNIZON – dawne koszary – teren o powierzchni ok. 25 ha historycznie związany z formacjami wojskowymi i obronnymi, leżący na granicy Wrzeszcza i Górnej Strzyży. Część budynków garnizonu od 2004 roku jest wpisana do Rejestru Zabytków Województwa Pomorskiego. Teren jest dziś w 85 % własnością grupy inwestycyjnej Hossa, która po zwycięstwie w przetargu w 2005 dokonuje tutaj rewitalizacji terenu i budynków. Dodatkowo jest to też miejsce kultury, rozrywki i rekreacji. Powstają tu też coraz tu nowe budynki biurowe, usługowe i mieszkalne. „To tu ogromne przeszklenia nowych loftów patrzą ponad dachy odrestaurowanych zabytków. Tutaj wygodne apartamenty korespondują z parkowo-willową zabudową dzielnic Strzyża i Oliwa” (od producenta J)
Jedziemy dalej al. Grunwaldzką – z lewej strony mijamy zabudowę pięknie zrewitalizowanego Wrzeszcza Dolnego. Kolejny akcent nowoczesności – biurowiec Neptun. Swego czasu nosił tytuł najwyższego biurowca w Trójmieście, ale dziś z wysokością jedynie 86 m. niknie przy widzianej przez nas wcześniej, prawie o 100 metrów wyższej Olivia Star. Był to jednak pierwszy tak nowoczesny i tak wysoki budynek w Gdańsku.
A przed nami Manhattan – nie nowojorski, a jedynie gdański, centrum handlowe w samym sercu dzielnicy Wrzeszcz, otwarte w 2004 roku, a swoją światową nazwę zawdzięcza zwyczajowej nazwie mieszczącego się tutaj kiedyś targowiska. Architekci, którzy stworzyli projekt tego centrum otrzymali za niego wyróżnienie w konkursie Stowarzyszenia Architektów polskich w 2004. Oprócz lokali biurowo-usługowych mieści się tu również nowoczesna filia biblioteki miejskiej.
My jedziemy dalej aleją Grunwaldzką, która na wysokości ul. Miszewskiego za chwilę przechodzi w Aleję Zwycięstwa (tzw. Wielką Aleję). Mijamy po lewej Wyższą Szkołę Turystyki i Hotelarstwa, dalej Park Uphagena i po prawej Gdański Teatr Miniatura. Jesteśmy już na terenie Wrzeszcza Górnego.