Trakt Św. Wojciecha – Ul. Toruńska– ul. Łąkowa

Znajdujemy się na wiadukcie Zaroślak i tu właśnie rozpoczyna się Trakt Św. Wojciecha .  Następnie biegnie on  przez całe osiedle administracyjne Orunia-Św. Wojciech-Lipce, aż do granicy z Pruszczem Gdańskim. Ulica ta powstała prawdopodobnie w czasie budowy Kanału Raduni jako droga techniczna.

Po lewej stronie Budynek ABW . Niegdyś była tu brama wjazdowa do miasta, potem gmach gdańskiej policji, a od 65 lat siedziba służb specjalnych.  W latach 1571-76 budowniczy Hans Kramer wzniósł w tym miejscu wysoki bastion z kazamatami, nazwany, podobnie jak jego poprzedniczka Brama Karowa,  Bastionem Karowym. Miał on przetrwać ponad 300 lat.

Po prawej stronie Kościół Menonitów  powstały w 1818-19 roku . Jest on największą zachowaną budowlą po-menonicką na obszarze Europy Wschodniej. Stanowi dzieło przybyłych tutaj z Niderlandów jeszcze w drugiej połowie XVI w. osadników menonickich, którzy na początku XIX w. (1808) zjednoczyli się w jedną gminę. Kościół posiada unikatowe wartości dla miasta Gdańska, jak również całego Pomorza Gdańskiego, przejawiające się w architekturze świątyni oraz jej malowniczym położeniu. Dodatkową wartością jest czytelny w wielu miejscach (forma, konstrukcja i detal) „biblijny styl” starej budowli, wyraźnie odnoszący się do dobrej tradycji kultury menonickiej.

Po prawej stronie , w budynku dawnych koszar, Gimnazjum Polskie w Gdańsku, zwane gamają– szkoła średnia kształcąca młodzież na poziomie maturalnym, działająca w Gdańsku (na terenie Wolnego Miasta Gdańska), w latach 1922–1939. Było to gimnazjum koedukacyjne, o strukturze gdańskiej typu frankfurckiego, matematyczno  -przyrodnicze z językami klasycznymi. Nauka trwała 9 lat. Do szkoły mogły uczęszczać dzieci obywateli gdańskich pochodzenia polskiego oraz polskich zatrudnionych w Wolnym Mieście. Nauka była płatna, jednak znaczna część uczniów korzystała z różnego rodzaju ulg bądź była zupełnie zwolniona z opłat. Szkoła była jedynym polskim gimnazjum w Wolnym Mieście Gdańsku.

Dalej po prawej mijamy Urząd Marszałkowski i wjeżdżamy w ulicę Toruńską, ( ok. 920 m długości ) która kiedyś miała duże znaczenie gdyż znajdował się przy niej, nieistniejący już, dworzec kolejowy Gdańsk  Brama Nizinna. ( nazywana również Gdańsk Kłodno – pierwsza stacja kolejowa w Gdańsku, otwarta w 1852 roku . ( po prawej stronie nad Starą Motławą  widać dwa pozostałe po nim budynki. )

Wcześniej jednak po lewej stronie mijamy Muzeum Narodowe  . Mieści się ono w zabytkowym gmachu dawnego klasztoru franciszkańskiego z późnego gotyku, wykorzystywane było  do celów ekspozycyjnych od 3 ćwierci XIX wieku. Znajdowało się tam wówczas Stadtmuseum, gromadzące sztukę dawną. W 1884 jego kolekcję uzupełniły zbiory gdańskiego Kunstgewerbemuseum, z którym się połączyło.

Po II Wojnie Światowej, muzeum przyjęło polską nazwę Muzeum Pomorskiego w Gdańsku. Pierwotnie znajdowało się w Pałacu Opatów w Gdańsku Oliwie, który pełnił początkowo funkcje działu etnograficznego muzeum. Od 1989 roku mieści się tu Oddział Sztuki Współczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku.

Przejeżdżamy teraz przez Starą Motławę po której kursują tramwaje wodne,  a oto już Nowa Motława utworzona w 1576 w wyniku połączenia przekopem łachy Bersen położonej w okolicach obecnej ul . Angielska Grobla z dwoma leżącymi na południe bezodpływowymi zastoiskami wodnymi (bez własnych nazw). Początkowo pełniła funkcję fosy, w 1599 została poszerzona i pogłębiona, w celu przystosowania dla potrzeb żeglugi. Poziom wody na Nowej Motławie regulowała Śluza Kamienna zbudowana w latach 1619-1623.

W efekcie utworzenia Nowej Motławy powstała Wyspa Spichrzów. Nowa Motława oddziela Wyspę Spichrzów od Ołowianki, Długich Ogrodów  i Dolnego Miasta.

W 1997, w 1000- lecie miasta, została zbudowana przystań Jachtowa Marina Gdańsk. 

Skręcamy teraz w ulicę Łąkową,  główną ulicę  Dolnego Miasta. Dzielnica ta,  jak Państwo zapewne widzą , przechodzi bardzo udaną rewitalizację . Wzdłuż Łąkowej przeważa zabudowa z XIX i początku XX w., w postaci kamienic mieszkalnych oraz budynków przemysłowych. Od 1883 Dolne Miasto posiadało konne połączenie tramwajowe (linia śródmiejska od Bramy Wyżynnej do Dolnego Miasta, na znacznej długości dwutorowa)  a od 1896 elektryczne. W 1999 zamknięto zajezdnię tramwajową i zawieszono kursowanie tramwajów ulicą Łąkową. Kilka lat później, w wyniku remontu fragmentu nawierzchni Podwala Przedmiejskiego, torowisko w ulicy fizycznie odcięto od reszty sieci tramwajowej. Od września 2015 na ulicy Łąkowej stoi tramwaj jako pomnik.

Ulica posiada historyczny, obiegowy układ numeracji – numeracja zaczyna się przy ulicy Długie Ogrody, narasta po jednej stronie ulicy, aby dojść do numeru 34 przy skrzyżowaniu końcowym, następnie kontynuowana jest po drugiej stronie ulicy i wzrasta do numeru 62, który znajduje się nieopodal skrzyżowania z ulicą Długie Ogrody.

Po prawej stronie mijamy budynek  Dawnej Fabryki  Broni działającej  od 1 IV 1853 . W 1875 roku fabryka zatrudniała 1200 osób i produkowała do kilkudziesięciu tysięcy karabinów rocznie, Od roku 1885 produkowała także stalowe lance na potrzeby kawalerii. 19 XI 1887 osiągnęła rekordową produkcję na dobę – 500 karabinów. 30 XII 1889 fabrykę strawił pożar. 29 II 1892 pod Ratuszem Głównego Miasta odbyła się demonstracja 1200 bezrobotnych robotników. Pracę wznowiono w następnych miesiącach roku 1892, po odbudowie i zmianie oprzyrządowania. W celu zwiększenia produkcji karabinów potrzebnych do przezbrojenia modernizowanej armii niemieckiej zrezygnowano z produkowanej do roku 1889 amunicji karabinowej. Po wstrzymaniu produkcji z końcem I wojny światowej część maszyn w roku 1919 zakupiło państwo polskie, następnie w 1921 przejęło resztę jej wyposażenia po utworzeniu zdemilitaryzowanego II Miasta Gdańska  i w ramach podziału niemieckiego mienia państwowego w Gdańsku. Urządzenia techniczne wywieziono do Warszawy, w roku 1923 przekazując je do Radomia (gdzie na ich bazie powstały istniejące obecnie zakłady zbrojeniowe Łucznik). Do 1945 roku zabudowania dawnej fabryki były siedzibami firm (np. Fabryka Monopolu Tytoniowego), warsztatów stolarskich i ślusarskich, mieszkaniami prywatnymi. Po II wojny światowej były tam siedziby Gdańskich Zakładów Futrzarskich, Fabryki Ogniw i Baterii „Daimon”; mieściły się fabryka opakowań i fabryka obrabiarek, w latach 1994–2000 zakłady odzieżowe, od roku 2000 m.in. szpital weterynaryjny. Mają tam siedzibę także Gdańskie Melioracje sp. z o.o. (powstałe 1 VIII 1993 w wyniku przekształceń Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Gdańsku). Od 2005 roku większość budynków należy do szpitala weterynaryjnego. Karabiny produkowane w fabryce znajdują się w zbiorach Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie i  Muzeum Historycznego Miasta Gdańska.

Po prawej stronie budynek LPP , firmy  zajmującej  się projektowaniem i dystrybucją odzieży.

Po lewej stronie Hotel Dom Muzyka mieszczący się w XIX wiecznych budynkach Akademii Muzycznej.A zaraz po nim  Akademia Muzyczna i.Stanisława Moniuszki mieszcząca się w budynku przedwojennego Gimnazjum Królewskiego . Celem jej działalności jest kształcenie wysoko kwalifikowanych artystów: instrumentalistów, wokalistów, aktorów musicalowych, kompozytorów, teoretyków muzyki, dyrygentów chórów, pedagogów sztuki muzycznej, nauczycieli wychowania muzycznego, nauczycieli rytmiki, instruktorów zespołów wokalno-instrumentalnych, organizatorów życia muzycznego. W roku 2007-2008 akademia obchodziła Jubileusz 60-lecia.

Wśród jej absolwentów jest min. Leszek Możdżer.

I już wjeżdżamy w ulicę Długie Ogrody.

Ten wpis został opublikowany w kategorii Bez kategorii. Dodaj zakładkę do bezpośredniego odnośnika.

Dodaj komentarz