Brama Żuławska (Knipawska)
Brama znajdowała się pomiędzy bastionem Lew a bastionem Wół. Nazywana inaczej bramą Knipawską, ponieważ oddzielała Knipawy (teraźniejsze Rudno) od miasta. Powstała w 1628 roku, zbudował ją Jan Strakowski. Wystrój kamieniarski jest dziełem Hermana Kunsta. Na ścianie poddasza od zewnątrz jest herb miasta, We wnękach do 1932 roku znajdowały się tam posągi Diany i Bellony, które były symbolami pokoju i wojny. Bramę wieńczyła niegdyś leżąca postać kobieca jako symbol mądrości. Medaliony nad przejściami dla pieszych przedstawiają rzymskich wodzów.

Ul. Długie Ogrody
Powstałą z prastarej drogi na Żuławy i Mierzeję. Pierwsza wzminka o Długich Ogrodach pochodzi z 1361 roku. Nazwa pochodzi od długości i układu parceli oraz od znajdujących się tu wcześniej ogrodach warzywnych i kwiatowych. Ulica jest końcowy odcinkiem Drogi Królewskiej, w tutejszych gospodach zatrzymywali się polscy panowie, gdy król przyjeżdżał do Gdańska. Ulica była zamieszkiwana przez różne narodowości m.in. menonitów, anglików i szkotów.

 Polska Szkoła Handlowa
Została ofiarowana Macierzy Szkolnej przez Edwarda Heina-Jereckiego. Istniała w 1926-1936 roku w Wolnym Mieście Gdańsk na miejscu dawnego kasyna pruskiego. Była to średnia szkołą zawodowa przygotowująca do kupiectwa. Od 1929 roku obo znajdowała się dwuletnia Wyższa szkoła Handlowa. Obecnie Szkoły Ekonomiczno – Handlowe im. Macierzy Szkolnej.

Kościół Św. Barbary
Na zwiedzanie trójmiasta warto przygotoać się z kościołów gotyckich. Na przykład, w 1387 roku powstał przytułek dla starców z kaplicą Św. Barbary ( patronka rybaków) i szpitalem. W latach 1431-36 rozbudowano go. Od 1453 był to już kościół Św. Barbary. Jest to kościół gotycki, niegdyś dwu nawowy obecnie jedno nawowy, ponieważ nawę południową rozebrano w czasach PRL.

Brama Stągiewna
Inaczej nazywana stągwie mleczne (Milchkannentor). Jest fortyfikacją miejską z 1517-19. Mamy dużą i małą stągiew. Duża ma 27m wysokości a mała 12. Brama miejska na Wyspie Spichrzów pochodzi z XVI wieku.

Most Stągiewny
Ma 15m długości. Łączy Wyspę Spichrzów z Długimi Ogrodami. Do II Wojny Światowej most był zwodzony i biegła po nim linia tramwajowa z Głównego Miasta na Stogi.

Ul. Podwale Przedmiejskie
Ulica ma dwa km długości i wyznacza granicę między Głównym Miastem a Starym Przedmieściem, przecina Wyspę Spichrzów i Dolne Miasto.

Koszary Artyleryjskie
Koszary pruskie potocznie nazywane koszarami czerwonymi.

Akademia Muzyczna
Składa się z gmachu koszar pruskich z 1873 roku i Gimnazjum Królewskiego z 1881 roku. W dawnym gimnazjum mieści się torat i aula, a w koszarach są sale wykładowe. Część budynku przeznaczona jest jako hotel.

Wyspa Spichrzów
Pierwsze spichlerze powstały w 1330 roku.w XVI wieku znajdowało się tam około 350 spichlerzy.. Część z nich jest odbudowana i przeznaczona do użytku, np: Błękitny Baranek. Miały one różne nazwy np: Szara Gęś czy Królewski.

Targ maślany (garncarski)
W 1650 roku powstaje plac targowy, gdzie targowano wyrobami typu masło, melko twaróg, potem zaczęto handlować tam wyrobami garncarskimi.Przy Targu maślanym znajduje się budynek gimnazjum z 1837 roku a obecnie Technikum Spożywcze (budynek neoromański). W 1875-78 zbudowano neogotycki gmach dawnej dyrekcji poczty. Od 1926 roku w budynku tym funkcjonowało studio Gdańskiego radia.

Zwiedzanie Trójmiasta

(obiekty bardziej na południe)

Teatr Szekspirowski
Jest to teatr dramatyczny nawiązujący wyglądem do teatru elżbietańskiego, otwarty w 2014 roku. Początek projektu rozpoczął się w 2008 roku dzięki Fundacji Theatrum Gedanese. Jest obłożony 750 tyś. cegiełek holenderek w kolorze czarnym.

Ul. Okopowa
Ulica powstała w 1903 roku po rozebraniu części wałów i bastionów. Ulicę Okopową tworzą dwa odcinki: Wał Karowy i Wał Wiebeg. W 1945 roku połączono te dwa odcinki i nazwano je ul. Okopową.
Gmach siedziby Komendy Policji
Został wybudowany w 1950 roku i zaprojektowany przez Otto Koeppel. Jest on bardzo dobrym przykładem eklektyzmu.

Brama Wyżynna
Wykonawcami są Wilhelm van den Block i Jan Strakowski, powstała w 1568-88. Jest to brama renesansowa.

Węzeł Hucisko
Powstał po niwelacji wałów miejskich. Nazwa pochodzi od warsztatów obróbki srebra z XV wieku.

Targ Drzewny
Nazwa pochodzi od handlu drewnem w tym miejscu. Znajduje się tam pomnik Jana III Sobieskiego na koniu. Do 1965 roku znajdował się we Lwowie.

Nowy Ratusz
Wybudowany na przełomie XX wieku. Od 1920 roku Pałac Wysokiego Komisarza Ligi Narodów. W latach 50 znajdował się tam klub studentów wybrzeża „Żak”. od lat 90 mamy tu Radę Miasta.

Dom Partii KWPZPR
W zamieszkach w grudniu 1970 został podpalony, następnie został przebudowany. Od lat 90 mamy tu siedzibę banków.

Kościół Św. Elżbiety
Jest to kościół gotycki jedno nawowy.W XVI wieku był to kościół kalwinów obecnie jest to kościół księży pallatynów. Od 1981 roku są w nim prowadzone transmisje mszy dla Polaków poza krajem.

Dworzec Główny
Z 1900 roku, postać, kolorystyka i materiały są typowe dla gdańskiej odmiany niderlandzkiego renesansu. Wieża ma wysokość 48 m i jest zwieńczona hełmem. Obok dworca znajduje się pomnik Kindretransportów tzn. dzieci żydowskich wywożonych do Londynu w 1939 roku. Jego autorem jest Frank Meisler i został odsłonięty w 2009 roku.

Centrum Biznesu „Zieleniak”
Jest to jeden z pierwszych drapaczy chmur w Gdańsku. Powstał w 1967 roku i ma 72 m wysokości oraz 17 pięter.

01.05.1464 roku wieczorem podpisany został kontrakt z Hansem Düringerem na wykonanie w kościele Mariackim zegara astronomicznego. Dzieło kosztowało 300 marek, 6 guldenów węgierskich i dom przy ulicy Św. Ducha.Düringer pracował często ze swoim synem przez prawie 7 lat do 1470 roku. Całe dzieło ma wysokość 14 metrów i składa się ze trzech kondygnacji: kalendarium, planetarium i teatr figur. Od 1554 roku zegar był już nieczynny i popadł w zapomnienie. Pod koniec II wojny światowej został zdemontowany. 70% elementów zewnętrznej obudowy odnalazło się i powróciło do kościoła. W 1983 roku zorganizował się Społeczny Komitet Odbudowy Zegara Astronomicznego. Na jego czele stanął prof. dr. Andrzej Januszajtis. 16.03.1987 roku na swym miejscu stanęła specjalna konstrukcja zegara. Rekonstruowano również szereg rzeźb. Główną część najniższej kondygnacji, czyli kalendarium stanowi dębowa tarcza oklejona płótnem, z kołem zębatym na odwrociu. W pierwszym kręgu wpisane są litery dzienne, oznaczające dni tygodnia. W drugim daty w systemie rzymskim. W trzecim cisioianus, czyli skrócony kalendarz z wykazem świętych, w postaci łacińskich heksametrów. Następnie namalowane są cztery poczwórne kręgi, podające daty nowiu dla lat 1463/1538. Kolejno są w nich wypisane: złota liczba rok, godzina, minuty oraz instrukcja sposobu odcztywania w języku łacińskim i niemieckim. W następnym pierścieniu umieszczony jest stopień słoneczny, czyli kolejne dni znaku Zodiaku.

Grupy wycieczkowe w Bazylice Mariackiej

Zwiedzanie Trójmiasta

W następnym, drugim od środka, mamy pełniejszy kalendarz świętych i wskazówki dotyczące pierwszeństwa dni liturgicznych. Wreszcie krąg wewnętrzny zawiera tzw. litery znaków miesiąca synodycznego, od nowiu do nowiu. Na małej tarczy umieszczone są dane dotyczące roku. Ukazują się one w okienkach, a więc: a) rok – dwie ostatnie cyfry, b) cykl słoneczny 28-letni, c) i d) litera niedzielna – dwa pierścienie, gdyż w latach przestępnych występują dwie litery, e) złota liczba – lata dzielone na cykle księżycowe 19-1etnie, f) tzw. embolizm czyli lata, w których wprowadzono miesiące przestępne, g) i h) odstępy w tygodniach i dniach, poczynając od Bożego Narodzenia do ostatniej niedzieli przed Środą popielcową, i) indykt rzymski. czyli 15-letni cykl podatkowy Konstantyna Wielkiego. Na tarczy zewnętrznej znajdowała się rzeźba Najśw. Marii Panny z Dzieciątkiem w mandorli. Tarczę flankują cztery postacie, pełniące określone funkcje i poprzez narastający wiek życia, symbolizujące upływ czasu. Po lewej od dołu chłopiec w koronie trzymanym w ręku kijkiem pokazywał datę na dużej tarczy. Ponad nim młody trębacz w dwubarwnym kaftanie podtrzymuje nad głową ryzalit, na którym wyrzeźbiony jest najprawdopodobniej autoportret Hansa Duringera. Z prawej strony u góry znajduje się drugi trębacz, z wieńcem z jesiennych kwiatów na głowie. Pod nim u dołu starzec – Chronos z ruchomą ręką, w której prawdopodobnie trzymał klepsydrę. Podniebienie dzielące sekcję dolną od górnej ma barwę niebieską i zdobione jest srebrnymi gwiazdkami. Płaszczyzny sekcji środkowej, czyli planetarium są brązowe. Najistotniejszym jej elementem jest tarcza zegarowa, wg porządku 2 x 12 godzin. Południe jest u góry, północ u dołu. Następny krąg tworzą znaki Zodiaku na różnobarwnych polach. Spośród nich zachowały się tylko Waga i szczypce Skorpiona, pozostałe znaki bardzo dobrze zrekonstruowano. W środku znajdują się dwie metalowe tarcze do ukazywania faz Księżyca. Określają one również pozycję Słońca i Księżyca wobec znaków Zodiaku. Na tarczy wewnętrznej namalowana jest twarz Księżyca, gdzie druga jej połowa jest czarna. Na tarczy zewnętrznej namalowany jest smok unoszący się wśród obłoków i gwiazd. Znaki Zodiaku są polichromowane a cyfry godzin i końce wskazówek są pozłacane. U góry, po obu stronach tarczy znajdują się dwa otwory z drzwiczkami, w których ukazywały sięsceny Zwiastowania i Pokłon Trzech Króli. Trzecia wreszcie kondygnacja to teatr figur. Posiada ona dwie sceny. Na dolną wychodziło dwunastu apostołów, za nimi zaś śmierć z kosą a na górnej ukazywało się czterech Ewangelistów. Powierzchnia tej sekcji jest błękitna, zdobiona srebrnymi gwiazdkami. Drzwi przed wędrującymi postaciami strzegą zrekonstruowane już rzeżby aniołów. Szczyt kondygnacji wieńczony jest krenelażowym ornamentem. Ponad nim znajdują się: drzewo wiadomości dobrego i złego oraz Adam i Ewa. Na drzewie wije się wąż z głową kobiecą w złotej koronie. Rzeźby te zostały zrekonstruowane przez gdańskiego rzeźbiarza Stanisława Wyrostka. Adam i Ewa wydzwaniali kwadranse i godziny. Adam uderzałmłotkiem a Ewa pociągała za sznurek dzwonka. W miejsce zaginionych zawieszono już dwa dzwony jachtowe.

Anton (Antoni) Möller (ok. 1563 Królewiec – 1611 Gdańsk). Malarz gdański późnego manieryzmu. Zawodu uczył się prawdopodobnie w Królewcu, potem przebywał w Pradze; w 1586 lub 1687 osiadł w Gdańsku. Otrzymywał zamówienia m.in. od Rady Miejskiej, jego obrazy ozdobiły Dwór Artusa(Sąd Ostateczny, 1602–1603) i Ratusz Głównego Miasta ( Grosz czynszowy, 1601; Budowa Świątyni, 1602). Wiele dzieł artysty zaginęło lub zostało zniszczonych, w tym cykl kilkudziesięciu obrazów wykonanych dla ratusza w Toruniu. Był twórcą wszechstronnym, malował portrety ( Portret gdańskiej patrycjuszki, 1598; portret Maurycego Ferbera, 1590), obrazy alegoryczne, religijne, w tym epitafia(np. Uczynki miłosierdzia w 1607 i obrazy do głównego ołtarza w kościele św. Katarzyny), a także historyczne i rodzajowe. Często odznaczają się one swobodną kompozycją, która nawiązywała do malarstwa florenckiego i weneckiego, za zdecydowanie wysuniętymi na pierwszy plan głównymi postaciami. Towarzyszom im w głębi realistyczne sceny z życia Gdańska, utrwalone z flamandzką precyzją i osadzone na tle miejscowej architektury, którą Möller odtwarzał z upodobaniem i dokumentacyjną wiernością. Pod jego wpływem gdańscy malarze 1.poł.XVII w. będą chętnie uwieczniać panoramę miasta i wykorzystywać jako tło gdańskie budowle. Poza obrazami artysta pozostawił wiele rysunków alegorycznych i satyrycznych, których część posłużyła jako wzory dla wydanego w Gdańsku albumu strojów kobiecych (1601).

„Budowa Świątyni”, 1602 – Muzeum Narodowe, Gdańsk

„Model świata i społeczeństwa gdańskiego”, ok.1600 – olej na desce, część środkowa znajduje się w Muzeum Narodowym w Poznaniu.