Witam,
Dzisiaj przybliżę Państwu jeden z wielu elementów dekoracyjnych znajdujących się w Sali Letniej (Czerwonej) która mieści się w Ratuszu Głównego Miasta Gdańsk. Mianowicie, prezentacja będzie dotyczyć kominka we wspomnianej Sali.
W 1593 roku, stanął wspaniały renesansowy kominek – prawdopodobnie dzieło flamandzkiego rzeźbiarza Wilhelma van der Meera z Gandawy. Wykonany jest z piaskowca gotlandzkiego, zdobiony przedstawieniem Herbu Gdańska. Głównym elementem marmurowej obudowy jest wyobrażenie lwów trzymających herb Gdańska w bogatym kartuszu – jest to jedno z najpiękniejszych tego typu przedstawień.
Zwiedzanie Trójmiasta z przewodnikiem – od Sali Czerwonej Czas zacząć 🙂
Kominek imponujący rozmiarem i bujnymi zdobieniami, miał dodać reprezentacyjnej przestrzeni Sali odpowiedniej godności. Jego rola była przede wszystkim dekoracyjna. Rzadko rozpalano w nim ogień, a dodatkowe ogrzewanie Sali było zbędne ze względu na fakt, że obrady odbywały się na niej w miesiącach wiosennych i letnich – stąd inna nazwa: Letnia Sala.
Na kominku znajdują się dwa napisy: „Do Republiki jak do ognia” oraz „Ognia nie sposób przeciąć mieczem”.
W czasach PRL znajdujący się na kominku napis „Do republiki jak do ognia” komentowano, jako wskazanie na więź Gdańska z Rzeczpospolitą, co nie do końca jest prawdą. Jest to przede wszystkim wyraz republikańskich dążeń gdańszczan, którzy umieszczenie sentencji zlecili mistrzom niderlandzkim, wykonawcom kominka, po wyprawie do Włoch. Rajcy pojechali tam z pomocą żywnościową i wiemy, że bardzo się zainteresowali funkcjonowaniem Wenecji, miasta – republiki, miasta – portu, świetnie zarządzanego i niezwykle bogatego. Ten wzór chcieli przenieść do Gdańska. Dla nich niezwykle istotny był ustrój miasta, republikański system zarządzania i stąd słowa: „Do republiki jak do ognia”. System republikański miasta uznali za najbardziej efektywny, porównywali go do ognia, który jest bardzo pożyteczny, jeżeli umie się nim posługiwać, równocześnie potrafi wyrządzić olbrzymie szkody, łącznie z pożarem domu czy miasta.
Drugi napis głosi „Ognia nie sposób przeciąć mieczem”, co oznacza, że republika jest silna, samo odradzająca się, samo ratująca się.
Niżej jest dwóch wojowników, co oznacza, że mimo to, armia jest konieczna, że sama wiara, idee i postawy obywatelskie nie zapewniają bezpieczeństwa. Republika również musi posiadać swój system militarny dla wsparcia w warunkach zagrożenia.
Zwiedzanie Trójmiasta w XIX wieku – jeszcze nie było to Trójmiasto, ale już była Sala Czerowna Ratusza.
W późniejszych latach kominek pełnił funkcję przejścia do sąsiedniej kamienicy, dzięki czemu powiększono powierzchnię dostępną rajcom. Otwór przejścia przesłonięty był malowanym ekranem, w czasie zakładania w 1865 r. w Ratuszu centralnego ogrzewania w miejscu tym umieszczono grzejniki, w związku z czym przebito po prawej stronie kominka nowe przejście, czynne do 1921 roku. Otwór zamurowano z chwilą gdy wspomniana kamieniczka stała się częścią biur Gdańskiej Kasy Oszczędnościowej.
