Zegar Astronomiczny w Kościele Mariackim w Gdańsku.

Wersja krótka – 3 minuty.

Przed Państwem stoi zegar, który w momencie ukończenia budowy był największym zegarem na Świecie. Zegar powstał na zamówienie Kościoła Mariackiego w Gdańsku. Jego wykonanie powierzono mistrzowi Hanuszowi Doringowi, który w tym celu przeprowadził się z Torunia do Gdańska. Budowa zegara rozpoczęła się w 1464 r. i trwała 6 lat do roku 1470.

Zegar składa się z trzech głównych części. Jeśli spojrzą Państwo od dołu będą to kolejno: Kalendarium, Planetarium oraz Teatru Figur.

Kalendarium zawiera 3 tarcze, tak zwaną obudowę oraz elementy dekoracyjne w postaci figurek dwóch trębaczy od góry oraz królewicza i starca na dole.

Na Wielkiej Tarczy odnajdą Państwo 22 kręgi wypełnienone różnorodnymi danymi, kręgi te poprzecinane są dodatkowe 4 instrukcjami. Za pomocą tej tarczy można odczytać ponad 3000 danych. Dodatkowo tarcza ta jest podzielona na 365 radialnych wycinków, co pozwala nam przyporządkować dane do konkretnych dni w roku, a te wskazuje nam postać królewicza. Codziennie o północy mechanizm zegara przesuwa tarczę o jedną działkę.

Do kalendarium należą również dwie małe tarcze, przy czym zewnętrzna jest nieruchoma. Za pomocą tych dwóch tarcz jesteśmy w stanie odczytać ponad 500 danych. Do najważniejszych należy możliwość odczytu daty rocznej.

Środkowa część zegara to Planetarium. Odnajdą tu Państwo kręgi godzin, znaki zodiaku, fazy księżyca. Dane wskazują nam 3 wskazówki: godzinowa, Słońca i Księżyca. Proszę zwrócić uwagę, że w pierścieniu godzinowym mamy aż 24 godziny. Południe jest wtedy, gdy wskazówka wskazuje dwunstą u góry tarczy, a półnoć gdy ta jest na dole tarczy. Z Planetarium możemy również odczytać położenie Słońca w Zodiaku i fazy Księżyca.

Górna część zegara to Teatr Figur. Jego elementy są ruchome. Pokaz trwa 3 minuty i biorą w nim również udział postaci, które umieszczone są na kalendarium. Możemy wysłuchać fanfar wygranych przez trębaczy oraz hymnu z ukrytych organów, a także zobaczyć aniołów i diakonów dzwoniących dzwoneczkami oraz paradę 12 apostałów i 4 ewangelistów. Momentem kulminacyjnym pokazu jest wybicie godzin i kwadransów przez Adama i Ewę.

Zegar, który stoi przed Państem w zamyśle swoich budowniczych został powiedzielibyśmy dzisiaj „zaprogramowany” na 76 lat, dokładnie na lata 1463 – 1538. Wtedy stracił swoją ważność i zaczął niszczeć w Kościele Mariackim. Przysłowiowym gwoździem do trumny była jeszcze reforma kalendarza w 1582 i przejście z kalendarza juliańskiego na gregoriański. W 1944 r. zegar rozebrano i w częściach wywieziono na Żuławy (wieś Lichnowy). W latach 80-tych dzięki Społecznemu Zespołowi Odbudowy Zegara udało się go zrekonstruować. W 1990r. zegar zaczął ponownie działać. Głównym problemem w trakcie rekonstrukcji, było przystosowanie go do dzisiejszych czasów. Planowano budowę nowej tarczy na lata 1995 – 2070. Jednakże zwyciężyła koncepcja z wykorzystaniem istniejącej już tarczy juliańskiej oraz użyciu tzw. cyklu paschalnego celem aktualizacji danych. Cykl paschalny wynosi 532 lata.

Wersja długa – 5 minut

Przed Państwem stoi zegar, który w momencie ukończenia budowy był największym zegarem na Świecie. Zegar powstał na zamówienie Kościoła Mariackiego w Gdańsku. Jego wykonanie powierzono mistrzowi Hanuszowi Doringowi, który w tym celu przeprowadził się z Torunia do Gdańska. Budowa zegara rozpoczęła się w 1464 r. i trwała 6 lat do roku 1470.

Zegar, który jest wysoki na 14 metrów składa się z trzech głównych części. Jeśli spojrzą Państwo od dołu będą to kolejno: Kalendarium, Planetarium oraz Teatru Figur.

Kalendarium zawiera 3 tarcze, tak zwaną obudowę oraz elementy dekoracyjne w postaci figurek dwóch trębaczy od góry oraz królewicza i starca na dole.

Na Wielkiej Tarczy odnajdą Państwo 22 kręgi wypełnienone różnorodnymi danymi, kręgi te poprzecinane są dodatkowo 4 instrukcjami. Za pomocą tej tarczy można odczytać ponad 3000 danych. Dodatkowo tarcza ta jest podzielona na 365 radialnych wycinków, co pozwala nam przyporządkować dane do konkretnych dni w roku, a te wskazuje nam postać królewicza. Codziennie o północy mechanizm zegara przesuwa tarczę o jedną działkę.

Do kalendarium należą również dwie małe tarcze, przy czym zewnętrzna jest nieruchoma. Za pomocą tych dwóch tarcz jesteśmy w stanie odczytać ponad 500 danych. Do najważniejszych należy możliwość odczytu daty rocznej.

Środkowa część zegara to Planetarium. Odnajdą tu Państwo kręgi godzin, znaki zodiaku, fazy księżyca. Dane wskazują nam 3 wskazówki: godzinowa, Słońca i Księżyca. Proszę zwrócić uwagę, że w pierścieniu godzinowym mamy aż 24 godziny. Południe jest wtedy, gdy wskazówka wskazuje dwunstą u góry tarczy, a półnoć gdy ta jest na dole tarczy. Z Planetarium możemy również odczyt ać położenie Słońca w Zodiaku i fazy Księżyca.

Górna część zegara to Teatr Figur. Jego elementy są ruchome. Pokaz trwa 3 minuty i biorą w nim również udział postaci, które umieszczone są na kalendarium. Możemy wysłuchać fanfar wygranych przez trębaczy oraz hymnu z ukrytych organów, a także zobaczyć aniołów i diakonów dzwoniących dzwoneczkami oraz paradę 12 apostałów i 4 ewangelistów. Momentem kulminacyjnym pokazu jest wybicie godzin i kwadransów przez Adama i Ewę.

Warto zwrócić uwagę na symbolikę zegara. Jego plastyka oddaje charakterystkę tak zwanego “ciemnego okresu” w jakim powstał. Jego istota to to realizm szczegółów I dość skomplikowana symbolika. Młodzieniec wskazujący datę jest zwrócony w przyszłość, korona na głowie to symbol władzy świeckiej. Starzec uosabia Czas. Jego miecz świadczy o kruchości życia, zaś ruchoma ręka wskazująca na rolę dyrygenta wyznaczjącego takt ma przypominać o przemijalności ludzkiego życia. W Tetrze Figur symbolika stanowi kluczową rolę. Postacie Adama I Ewy uderzające w dzwony napominają o grzechu pierworodnym. Cały wystrój zegara jest wielką alegorią przemijania. 

Zegar, który stoi przed Państem w zamyśle swoich budowniczych został powiedzielibyśmy dzisiaj „zaprogramowany” na 76 lat, dokładnie na lata 1463 – 1538. Wtedy stracił swoją ważność i zaczął niszczeć w Kościele Mariackim.  Jego wskazówki nie ruszały się od 1553r. Przysłowiowym gwoździem do trumny była jeszcze reforma kalendarza w 1582 i przejście z kalendarza juliańskiego na gregoriański. W 1944 r. zegar rozebrano i w częściach wywieziono na Żuławy (wieś Lichnowy). W latach 80-tych dzięki Społecznemu Zespołowi Odbudowy Zegara udało się go zrekonstruować. To co Państwo widzicie to w 80% jest autentyczne. W 1990r. zegar zaczął ponownie działać. Głównym problemem w trakcie rekonstrukcji, było przystosowanie go do dzisiejszych czasów. Planowano budowę nowej tarczy na lata 1995 – 2070. Jednakże zwyciężyła koncepcja z wykorzystaniem istniejącej już tarczy juliańskiej oraz użyciu tzw. cyklu paschalnego celem aktualizacji danych. Cykl paschalny wynosi 532 lata. Mam teraz dla Państwa małe zadanie. Zapraszam Państwa do wielkiej tarczy I proszę o obliczenie jaką mamy datę roczną. Życzę powodzenia!!!

Ten wpis został opublikowany w kategorii Bez kategorii. Dodaj zakładkę do bezpośredniego odnośnika.

Dodaj komentarz