Wielka Sala Wety (Sala Biała)

Comments: brak komentarzy
Opublikowano: 25 stycznia 2015

Wielka Sala Wety (Sala Biała) wymiary 13,5×11,5 m.
Wejście do Sali zdobi renesansowy portal z lat 70 XVI w., przeniesiony tu w 1909 r. z ulicy Chlebnickiej 11. Przeznaczenie Sali do 1793 r.:
– posiedzenia Ławy Miejskiej (od poł. XVI w.)
– królewska sala audiencyjna, w której burgrabia królewski siedzący w rogu między oknami, przyjmował przysięgę wierności od rajców, ławników i członków T.O. a następnie herod odczytywał jej słowa przez otwarte oko do zebranych na Długim Targu mieszczan. Burgrabia wydawał tu również królewskie wyroki. Sala pełniła funkcję sali tronowej.
– zebrania Trzeciego Ordynku (1526-1793, 1807-1814), będącego reprezentacją pospólstwa we władzach miejskich. Początkowo uprawnienia T.O. nie były zbyt duże ale z czasem uzyskał wpływ na zarządzanie miastem i jego stałymi dochodami. Składał się pierwotnie z 100 mężów podzielonych na 4 kwartały po 25 osób. Reprezentowali oni najważniejsze cechy (rzeźników, piekarzy, szewców i kowali)
– posiedzenia Sądu Wetowego rozpatrującego sprawy policyjno-handlowe (np.: rozboje, gwałty, kradzieże, ustalanie ojcostwa, pozwolenia budowlane, zakłócanie spokoju), prowadzącego księgi obywatelskie, gromadzącego listy rodowe i dokumenty związane z nabyciem lub zwolnieniem z prawa miejskiego (uwolnienie z poddaństwa). Sąd Wetowy składał się z 2 rajców, 2 ławników i 4 przedstawicieli Trzeciego Ordynku, wybieranych na 2 lata. Stałymi urzędnikami Sądu Wetowego byli 2 prokuratorzy, pisarz i 4 woźnych.
– nadawanie obywatelstwa miejskiego, każdy obdarowany tym tytułem składał również przysięgę wierności polskiemu królowi.
Przeznaczeniem sali (Sala Rady Miejskiej) w latach 1817-1921 były obrady Zgromadzenia Przedstawicieli Miasta/Rady Miasta. Wtedy to sala zyskała nazwę Sali Białej bo w II poł XIX w. jej ściany przemalowano na biało (Wiesse Saal).
Współczesne Wielka Sala Wety to sala muzealna i miejsce imprez kulturalnych.
Wystrój obecny Wielkiej Sali Wety nawiązuje do czasów sprzed rozbiorów. Projekt rekonstrukcji Sali opracował Stanisław Bobiński, powracając do czasów sprzed 1841 r. Usunięto więc elementy neogotyckie, powstał żelbetonowy sufit obudowany elementami drewnianymi, imitując strop belkowy. Fryz malarski wykonany wokół Sali jest dziełem prof. Jacka Żuławskiego, a malunki we wnękach okiennych wykonała jego żona prof. Hanna Żuławska. Od 1975 r. salę zdobią 4 wieloramienne żyrandole mosiężne oraz gobelin zaprojektowany przez Barbarę Argasińską-Łozińską. Po II wojnie światowej nadal używano nazwy Sala Biała ale od 1995 r. przywrócono jej pierwotną historyczną nazwę Wielkiej Sali Wety.
Dawniej wisiały w niej portrety polskich królów. W 1793 r. zostały zdjęte przez Prusaków a w 1855 nabył je gdański kupiec Aleksander Makowski. W 1870 przewiózł obrazy do swojego majątku w zaborze rosyjskim na lubelszczyźnie do Woli Ossowińskiej. Niestety obrazy zaginęły podczas I wojny światowej. Po II wojnie światowej wykonano kopie portretów królewskich na podstawie oryginalnych dzieł znajdujących się w zbiorach polskich (głównie z Torunia) i szwedzkich. W nowej galerii zostały jednak pominięte portrety zawieszone w XVIII w. więc nie zobaczymy tu ani Augusta II, ani Augusta III ani Stanisława Augusta Poniatowskiego. Znajdujące się obecnie portrety władców pojawiły się tu w 1999 r. i są autorstwa Wojciecha Czerniewskiego i Michała Bartoszewicza.
Dawniej wisiały tu jeszcze inne obrazy, m.in.: 22 sceny przedstawiające bitwę pod Grunwaldem (ok. 1630 r.) autorstwa Krzysztofa Boguszewskiego oraz „Bitwa pod Oliwą” (1650 r.) autorstwa Bartholomausa Milwitza. Oba zaginęły w 1945 r.

brak komentarzy - SKOMENTUJ

SKOMENTUJ