W SKRÓCIE: Muzeum opowiada nie tylko historię bitew, broni i wielkiej polityki, ale też dzieje totalitaryzmów, zagłady i cierpień ofiar. Ważny jest Polski wątek: tu wojna się zaczęła, tu rozgrywały się dramaty, tu walczyli bohaterowie.
Czas zwiedzania: ok. 2,5 godz.
Druga Wojna Światowa rozpoczęła się w Gdańsku, stąd muzeum jej poświęcone otwarto właśnie tutaj. Bez wątpienia budynek ma wyjątkową konstrukcję: trudny do określenia kształt 40-metrowej wieży symbolizuje przyszłość. Natomiast żeby poznać przeszłość wojny, trzeba zjechać trzy piętra pod ziemię. Z pewnością warto zwiedzić to miejsce z przewodnikiem. Ponieważ temat jest fascynujący, ale też rozległy, wiele osób korzysta z internetowej podpowiedzi:
Muzeum 2 Wojny Światowej Gdańsk przewodnik
Dlatego właśnie specjalizuję się w tym muzeum i najwięcej uwagi poświęcam właśnie tej placówce. Na wystawie stałej przywita nas motto: „wojna to nie zabawa”. Oczywiście opowieść o wojnie zaczynamy od tego, co do niej doprowadziło. Wśród filmów, propagandowych plakatów i w półmroku podziemia usłyszymy dźwięki wojny i buńczuczne przemowy dyktatorów. Zrujnowana Europa i zrewoltowana Rosja dały początek systemom totalitarnym: faszyzmowi i komunizmowi, które ukształtowały ponury obraz świata. Narodowo-socjalistyczne Niemcy, komunistyczna Rosja, a między nimi odrodzona Polska. Podsumowując: położenie naszego kraju nie było łatwe.
Świat wobec nachodzącej wojny
Trudny był też los innych krajów. Przed tradycyjnym japońskich mieczem shin-gunto zastanowimy się jaki wybór miała Japonia. Następnie opowiemy dlaczego w II Wojnie Światowej nie wzięła udziału Hiszpania i jak na agresję Hitlera reagowały Francja oraz Wielka Brytania.
Polski wrzesień
Rzecz jasna najważniejsza dla nas jest historia Polski. Wrócimy do niej w sali poświęconej Wolnemu Miastu Gdańsk, gdzie psołuchamy dlaczego wypowiedziano słynne: ”Polska od Bałtyku odepchnąć się nie da”. Bez wątpienia wszyscy usłyszeli odpowiedź dział pancernika Schleswig-Holstein, 1 września 1939. Nieco ponad dwa tygodnie później, napadając na Polskę, do hitlerowskich Niemiec dołączyła Armia Czerwona. Tutaj, w części poświęconej wojnie obronnej zapoznamy się z tajemnicą Westerplatte, zobaczymy polski karabin przeciwpancerny 35 UR, a na przykładzie makiety zrozumiemy na czym polegał blitzkrieg.
Perfidię paktu Ribbentrop-Mołotow zrozumiemy oglądając mapę podzielonej między okupantów Polski, której obywatele musieli odpowiedzieć sobie na pytania: walczyć czy próbować przetrwać? Tu, czy na obczyźnie?
Bombowiec i torpeda
W kolejnej z sal przytłoczy nas sylwetka złowrogiego Stukasa , Junkersa Ju 87. Na tej sali pełnej torped, karabinów i modeli czołgów opowiem o dwóch bitwach, które zdecydowały o losach II Wojny Światowej. Jedna z nich toczona byłą z użyciem broni produkowanej w dawnej gdańskiej Stoczni Cesarskiej.
W dalszej części posłuchamy o strasznym losie jeńców i cywilów. Będzie to tylko wstęp do opowieści o terrorze, który naznaczył oblicze tej wojny. Dowiemy się o pierwszym ludobójstwie tej wojny, tu na Pomorzu. Niegdyś nieznana Piaśnica powoli przebija się do świadomosći Polaków. Opowiemy o Katyniu i o tym, jak wyrzucano Polaków z Gdyni. Wreszcie przez salę poświęconą robotom przymusowym dotrzemy do najbardziej przytłaczającego filmu tego muzeum: do historii Gerharda i Bronisławy, których miłość okazała się zbrodnią.
Ostateczne rozwiązanie
Jeszcze głębiej w mroku dziejów zanurzona jest historia obozów koncentracyjnych. Tylko w pobliskim KL Stutthof więziono 110 000 osób, z których zginęło 65 000. W opowieści o obozach, warto wspomnieć o dwóch postaciach, które zezwierzęceniu tego systemu się nie poddały: o Maksymilianie Kolbe i Witoldzie Pileckim. Koszmar holocaustu podkreśla pojemnik po zabójczym Cyklonie B, który jest częścią ekspozycji.
Optymizm co do ludzkiej natury przywołuje sekcja „Opór”, który zwłaszcza na ziemiach polskich był wydarzeniem bez precedensu. Także polskim wkładem w pokonanie zła, jest złamanie Enigmy, której autentyczny egzemplarz znajdziemy na wystawie.
Pierwszy z dwóch czołgów na wystawie Sherman M4 przybliża nas ku końcowi wojny. Na konferencjach w Teheranie i Jałcie wielcy podzielili powojenny świat, lecz wojna wciąż trwała. Miliony ludzi uciekały przed frontem i zbrodniami. Także tu, w Gdańsku. Jaka była największa morska katastrofa w dziejach świata? Opowiemy o niej przed dzwonem okrętowym z MS Wilhelm Gustloff. Czym była tragedia Hiroszimy i Nagasaki także będziemy pamiętać.
T-34, najliczniejszy czołg tego konfliktu wśród ruin miasta wiele mówi o konsekwencjach najokrutniejszej wojny w dziejach świata. Wystawę kończy krótki film podsumowujący historię II Wojny Światowej, zwłaszcza oczami Polaków.
Konsekwencje wojny
Efektem wojny dla Polski była konieczność egzystowania w cieniu Moskwy. Jak wyglądało życie „za komuny” i dlaczego bunt przeciw niej zaczął się w Gdańsku, o tym opowiadam w Europejskim Centrum Solidarności, które również warto zwiedzić z przewodnikiem.
